Қазақстан Республикасы халқының арасындағы өлімнің негізгі себебі 50% -дан астам жағдайда — жүрек-қан тамыры аурулары. ЖҚА-ның дамуына көптеген факторлар әкеледі, оның ішінде қазіргі заманғы адам үшін әдеттегідей: стресс, дұрыс тамақтанбау және отыратын өмір салты. Сонымен қатар, жүрек-қан тамыры ауруларын ерте кезеңде диагностикалауға болады.
Қан айналымы жүйесінің аурулары (артериялық гипертония, жүректің ишемиялық ауруы) ҚР Денсаулық сақтау министрлігі белгілеген динамикалық бақылауға жататын негізгі созылмалы аурулар тізбесіне кіреді. Мұндай аурулары бар пациенттерді тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (ТМККК) шеңберінде тегін емдейді. Сондай-ақ оларды қажетті дәрілермен жабдықтайды.
Қан айналымы жүйесі мен қант диабеті ауруларын ерте анықтауға осы аурулар бойынша диспансерлік есепте тұрмаған 40, 42, 44, 46, 48, 50, 52, 54, 56, 58, 60, 62, 64 жастағы ерлер мен әйелдер тексеріледі.
Диагностикадан қалай өту керек
Диагностикадан өту үшін тұрақты немесе уақытша тұратын жері бойынша тіркелген емханаға жүгіну қажет. Бұл үшін әрбір алғашқы медициналық-санитарлық көмек қызметінде скринингтік кабинеттер бар. Өзіңізбен бірге жеке басын куәландыратын құжат болу керек. Скринингтен өту уақытында сізге орташа жалақыңыз бойынша ақы төлей отырып, үш күнге дейін әлеуметтік демалыс беріледі.
Диагностика қалай жүргізіледі
Алдымен сізге скрининг-тесттен өту ұсынылады: тамақтану, зиянды әдеттердің болуы, дене белсенділігінің деңгейі, тұқым қуалайтын аурулар және т.б. туралы сұрақтарға жауап беру.
Содан кейін дәрігер сіздің бойыңыз бен салмағыңызды өлшейді, Кеттле индексін (дене салмағының индексі) анықтайды, холестерин мен қандағы қант деңгейіне экспресс-тест жүргізеді, артериялық қысым мен көз ішіндегі қысымды өлшейді.
Скринингтік кабинетте тексеруден кейін, егер сіз жасыңыз бойынша скринингтің осы түріне жатсаңыз, сізді онкопатологияға тексереді.
Бұдан кейін, егер қажет болса, дәрігер қосымша тексеруге жолдама жазып береді немесе сізге ЭКГ немесе холтерлік мониторинг сияқты қосымша зерттеулер қажет пе деген мәселені шешетін тар шеңберлі маманның консультациясын тағайындайды.
Диагностика нәтижелері
Скринингтен кейін дәрігер динамикалық бақылаудың қай тобына жататыныңызды анықтайды:
- 1А тобы — сау, қауіп факторлары жоқ (ешқандай шағым бермейтін және анамнезінде және тексеру кезінде созылмалы аурулар анықталмаған тұлғалар);
- 1Б тобы — қауіп-қатер факторлары бар дені сау (қауіп-қатер факторлары анықталған, бақылауға және профилактикалық араласуға мұқтаж шекаралық жағдайлары бар тұлғалар);
- 2-топ — іс жүзінде сау (соңғы 2 жыл ішінде асқынусыз жіті және созылмалы аурулары барлар);
- 3-топ — науқастар (динамикалық бақылауды, емдеуді және сауықтыруды қажет ететін тұлғалар).
Дені сау (1А, 1Б топтары) және іс жүзінде дені сау (2-топ) адамдар белгіленген кезеңділікке сәйкес кейінгі скринингтерден, сондай-ақ салауатты өмір салтын қалыптастыру кабинетінде сауықтырудан өтеді.
Созылмалы аурулары бар адамдар кейіннен денсаулығын қалпына келтіруге және нығайтуға бағытталған емдеу-профилактикалық іс-шаралар кешенін жүргізе отырып, есепке алынуға және динамикалық бақылауға жатады.
Жіті аурулар анықталғандар толық сауыққанға дейін денсаулық жағдайын кейіннен бағалай отырып, тексеруден және емделуден өтуі тиіс.
Егер жоспарлы емдеуге жатқызу көрсетілсе
Бұл жағдайда сізге стационарға — медициналық ұйымға жолдама ресімделеді, сіз өз дәрігеріңізбен бірге таңдай аласыз. Бұдан кейін сіздердің мәліметтеріңіз «Емдеуге жатқызу бюросы» порталында тіркеліп, емдеуге жатқызу мерзімдерін белгілейді. Бұл болған жағдайда, сіз бағыт аласыз.
Айта кетейік, жүректің ишемиялық ауруын диагностикалаудың ең дәл және сенімді тәсілі болып табылатын амбулаториялық коронарография үшін «Ауруханаға жатқызу бюросы» порталында кезек күту талап етілмейді. Учаскелік дәрігерден жолдама алу жеткілікті.
Стационарда емделгеннен кейін қалпына келтіру кезеңі өтеді, ал ол аяқталғаннан кейін динамикалық бақылаудан өту қажет болады, оның кезеңділігі сіздің ауруыңызға байланысты. Сондай-ақ жарты жылда немесе жылда бір рет зертханалық-диагностикалық зерттеулерден өтесіз. Бұл қызметтер тегін көрсетіледі.