Кез келген ауруды емдегеннен гөрі алдын алған дұрыс. Олардың көпшiлiгi симптомсыз өтуi мүмкiн, бiрақ уақтылы зертханалық зерттеулер жүргiзiлсе, патологияны ерте кезеңде анықтап, емдеудi шешуге болады. Тіпті, егер сіз аурудың айқын белгілерін сезінбесеңіз де, профилактика үшін жылына кемінде бір рет талдаулар тапсыру қажет, оның үстіне Қазақстанда оны тегін жасауға болады.

Талдауға жолдама қалай алуға болады

Сіз тіркелген емханадағы учаскелік дәрігерден алдын ала тексеру кезінде талдауға жолдама алуға болады.

Егер сіз емханаға тіркелмеген болсаңыз, онда сіз олардың кез келгеніне egov.kz электрондық үкімет порталында тіркеле аласыз . Сіздерге ыңғайлы болу үшін тұрғылықты жеріңізге жақын орналасқан емхананы таңдау ұсынылады.

egov.kz-те емханаға қалай тіркелуге болады:

• ЭЦҚ көмегімен порталға авторланыңыз/тіркеліңіз;
• «Денсаулық сақтау» бөліміне, содан кейін «Медициналық көмек» қосымша бетіне кіріңіз, онда «Медициналық-санитариялық алғашқы көмек көрсететін медициналық ұйымға тіркелу» қызметін таңдау қажет;
• «Қызметке онлайн тапсырыс беру» батырмасын басыңыз;
• электрондық пішін өрістерін толтырыңыз және сұраным жіберіңіз;
• бір күннен кейін сізді бекітеді және хабарлама жібереді. Содан кейін учаскелік дәрігердің қабылдауына жазылуға болады.

Азаматтардың кейбір санаттары таңдалған емхана ұйымының бірінші басшысының атына жазбаша нысанда жүгіне отырып, жеке басын куәландыратын құжатты ұсына отырып, ЭЦҚ-сыз тіркеле алады. Оларға келесілер жатады:

• зейнеткерлер мен мүгедектер;
• студенттер;
• баланың заңды өкілдері және бала кезінен мүгедектердің қамқоршылары;
• шетелде туған балалар;
• колонияда жазасын өтеп жатқан сотталғандар;
• мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер;
• сәбилер үйіндегі балалардың, сондай-ақ жетімдер мен қарттардың өкілдері;
• тіркеуді ресми сенімхат бойынша ресімдейтін тұлғалар.

ТМККК шеңберінде қандай талдамаларды тегін тапсыруға болады

• лейкоформулмен қанның жалпы талдауы, гемоглобин, эритроциттер, түс көрсеткіші, лейкоциттер, СОЭ, тромбоциттер;
• белок пен глюкозаны анықтай отырып, несептің жалпы талдауы;
• қанның ұю уақыты, безгекті плазмодияға қан, Нечипоренко бойынша несеп, несептегі өт пигменттері;
• микрореакция;
• кобағдарлама;
• туберкулезді анықтауға қақырық алу;
• микробиологиялық зерттеулерге материал алу;
• АИТВ инфекциясына және Вассерман реакциясына (RW) қан алу;
• жинау және биохимиялық зерттеулер: холестерин, триглицеридтер, қан глюкозасы, оның ішінде тест-жүйелерді пайдалана отырып, экспресс-әдістерді жүргізу;
• жинау және биохимиялық зерттеулер: АЛАТ, АСАТ, жалпы билирубин, несепнәр, креатинин;
• зерттеудің басқа түрлеріне биологиялық материалды алу;
• қынап жағындысының микроскопиясы және қынаптың санациясы;
• иммунохимиялық зерттеу (гемокульт-тест экспресс-әдіспен).

Сондай-ақ ТМККК-ге жүкті әйелдерді, жаңа туған нәрестелерді және пациенттерді гемодиализге жоспарлы емдеуге жатқызуға жіберу кезінде пациентті толық тексеру кіреді.

Талдамаларды тапсыруға қалай дайындалуға болады

Кейбір зерттеулерді жүргізу үшін ерекше дайындық пен шектеулер қажет, бірақ барлық талдауға қолданылатын жалпы ережелер бар.

Қан тапсыру алдында дәрілерді қабылдауды тоқтату ұсынылады, ал егер бұл мүмкін болмаса, зертханашыларды ескертеді. Талдауға дейін 12 сағат бұрын тамақ ішпеу, бір күн бұрын ішімдік ішу мен дене жүктемесін болдырмау, сондай-ақ қан тапсырғанға дейін 2 сағат бұрын темекі шегуге болмайды.

Несепті тапсырмас бұрын душ қабылдау керек, тәулік ішінде несептің түсін өзгертетін азық-түліктерді: сәбізді, қызылшаны, шие, бояғыштары бар азық-түліктерді, сондай-ақ дәмдеуіштері бар тағамдар мен алкогольді пайдалануға болмайды.